Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2020

28η Οκτωβρίου: ένα αντιφασιστικό όχι...

 

"Το στιλέτο", του Τάσσου, ξυλογραφία. Πρωτοδημοσιεύθηκε (χωρίς το «Όχι» στις 16-11-1940 στο περιοδικό «Νεοελληνικά Γράμματα» 

Στις 7 Οκτωβρίου, εκδόθηκε η απόφαση του Δικαστηρίου για την καταδίκη της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής.

Και λόγω αυτής της συγκυρίας, είναι πραγματικά κρίμα που η πανδημία δεν μας επιτρέπει να γιορτάσουμε τη φετινή επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, της ημέρας που το ΟΧΙ τού αντιφατικού δικτάτορα Μεταξά, μεταφράστηκε από τον Ελληνικό λαό σε ένα απελευθερωτικό αγώνα καθολικής αντίστασης στον φασισμό.

Ο εορτασμός των εθνικών επετείων συνήθως εξαντλείται στις παρελάσεις, στις καταθέσεις στεφάνων, σε δοξολογίες και σε τετριμμένους πανηγυρικούς. Αυτός ο τρόπος προσέγγισης, εύκολος και διεκπεραιωτικός, αποστεώνει την Ιστορία, δεν συμβάλλει στη διάχυση της ιστορικής γνώσης στην κοινωνία, στη διαμόρφωση μιας ιστορικής κουλτούρας.





Πέρυσι, ο Άλλος Τόπος Επικοινωνίας και Πολιτισμού, στα πλαίσια της επετείου της 28ης Οκτωβρίου, διοργάνωσε την εκδήλωση: «Ο ελληνικός κινηματογράφος στον πόλεμο, την κατοχή και την αντίσταση», στην οποία προβλήθηκαν μονταρισμένα αποσπάσματα από τις ταινίες: «Ουρανός», του Τάκη Κανελλόπουλου, «Το Ξυπόλητο Τάγμα», του Γκρεγκ Τάλλας και «Το Μπλόκο» του Άδωνι Κύρρου.

Αν φέτος, δεν μας δυνάστευε η πανδημία, η επιλογή μας θα ήταν να θυμηθούμε τα θύματα της φασιστικής βίας, να τιμήσουμε τη Μάγδα Φύσσα, την πολιτική αγωγή και το αντιφασιστικό κίνημα που έδωσαν την, κάθε άλλο παρά εύκολη, μάχη για την ιστορική καταδίκη της Χρυσής Αυγής. Γιατί η εγκληματική ναζιστική οργάνωση μπορεί να σβήστηκε από τον επίσημο πολιτικό χάρτη, αλλά το μεγάλο στοίχημα είναι να χτυπηθεί ο φασισμός στη βάση της ελληνικής κοινωνίας.

Θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι στη χώρα μας παρατηρείται η παγκόσμια πρωτοτυπία να γιορτάζουμε την έναρξη και όχι τη λήξη των πολέμων. Η 12η Οκτωβρίου, η ημέρα που οι Γερμανοί υπέστειλαν τη σβάστικα από την Ακρόπολη, η 9η Μαΐου, η ημέρα που πανευρωπαϊκά γιορτάζεται η ήττα των ναζιστικών στρατευμάτων, δεν συμπεριλαμβάνονται στις επίσημες ημέρες μνήμης και αναστοχασμού.

Πέρα από αυτήν την παρατήρηση, που θα ήταν χρήσιμο να μας απασχολήσει, η Ελλάδα του ‘40 καταγράφεται, για δεύτερη φορά, μετά το 1821, στην παγκόσμια σκηνή της νεότερης Ιστορίας. Η επέλαση των ελληνικών στρατευμάτων στην Αλβανία είναι η πρώτη παγκόσμια νίκη ενάντια στις δυνάμεις του άξονα, η οποία μετατράπηκε ψυχολογικά σε καταλύτη αντιφασιστικών διεργασιών.


ΕΑΜ, 1940-1941 του Κώστα Γραμματόπουλου, Αθήνα, 1944 (είναι έγχρωμη λιθογραφία διαστάσεων 100 x 70 εκ.). Πηγή: Κληροδότημα Αλέξανδρου Θ. Μπενάκη 

Έφυγε ο Κώστας Θωμίδης... Στη μνήμη του

 




Ήταν πάντα εκεί: στις εκδηλώσεις του Άλλου Τόπου, του Δικτύου Πολιτών, της Αριστεράς. Πάντα πρόθυμος να δώσει ό,τι διέθετε: μνήμες, φωτογραφίες, γνώσεις, χειρωνακτική εργασία, παρέα, μια παρτίδα τάβλι, ένα πιάτο φαΐ σε κάθε αδέσποτο…

Άνθρωπος της δράσης, των ουμανιστικών αρχών, των συλλόγων (αθλητικών και πολιτιστικών), των κινημάτων, ο Κώστας Θωμίδης. Νεότερος από πολλούς, είχε πάντα την πόρτα του ανοιχτή εκεί στο επιπλοποιείο της Κηφισίας. Ανοιχτή στην πολιτική, στις ιδέες (για τις οποίες άλλωστε διώχθηκε), στις παρέες, στη δημιουργικότητα, στους νέους, στους περαστικούς.




Δυστυχώς ο Κώστας Θωμίδης παρότι αγαπούσε τις μάχες, έδωσε μια άνιση μάχη με τον COVID -19 και την έχασε. Θα λείψει σε όλους μας και πιο πολύ στους οικείους του. Θα μας λείψει το υγρό, ζεστό βλέμμα του, η προθυμία του, η ετοιμότητά του να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις. Θα μας λείψουν και οι διηγήσεις του, που εμπλούτισαν πολλές σελίδες των ημερολογίων του Άλλου Τόπου Επικοινωνίας και Πολιτισμού και πιο πολύ, η παρουσία του.

Καλό ταξίδι

Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2020

Η γειτονιά που άνθησε στο κάρβουνο

 

·       Ντοκιμαντέρ 7ου Γυμνασίου Περιστερίου Έτος παραγωγής : 2019-2020. Διάρκεια ταινίας : 00.15.20 *

·       Πρώτο βραβείο στη κατηγορία Ταινία Γυμνασίου 2ου Μαθητικού Διαγωνισμού Οπτικοακουστικής και Ψηφιακής Δημιουργίας «Η ιστορία σου, είναι ιστορία της Πόλης σου» για τους/τις μαθητές/μαθήτριες της Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης της χώρας και της Ομογένειας


Κείμενο της Μαρίας Μαυροειδή (ιστορικός, Τομεάρχης Αρχείων και Βιομηχανικής Κληρονομιάς της ΔΕΗ) στη σελίδα της στο f/b:  

"Εξαιρετική η δουλειά των μαθητών του 7ου Γυμνασίου Περιστερίου για τα Λιγνιτωρυχεία της περιοχής!

Θεωρώ ότι και εδώ επιβεβαιώνεται κάτι που επαναλαμβάνω συχνά: Η ένταξη αυτού που αποκαλούμε "βιομηχανική κληρονομιά" σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες με ποικίλους τρόπους τα τελευταία χρόνια, εγγράφεται στα μεγάλα κέρδη της περιόδου. Η ενασχόληση των μαθητών με τη βιομηχανική κληρονομιά μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη: εξοικειώνει τους μαθητές με ποικίλα πεδία και επιστημονικές μεθόδους (καταγραφές καταλοίπων, αρχειακή έρευνα, προφορικές μαρτυρίες, ιστορία τεχνολογίας και αρχιτεκτονικής κ.ά.), ευνοεί την ανάπτυξη ερευνητικής-κριτικής σκέψης, γονιμοποιεί προβληματισμούς, τροποποιεί αντιλήψεις, καλλιεργεί τη συλλογική μνήμη και συνείδηση στις τοπικές κοινωνίες, τροφοδοτεί αντιστάσεις και, κυρίως, συμβάλλει στη συγκρότηση ενεργών ανθρώπων με συνείδηση του τόπου και της ιστορίας τους.

Τα τελευταία χρόνια, σε συνθήκες βαθιάς κρίσης, η βιομηχανική κληρονομιά της χώρας κινδυνεύει πολλαπλά... Η δραστηριοποίηση και η ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία και "διεκδίκηση" αυτού του κοινού μας αγαθού.

Πολλά συγχαρητήρια στους μαθητές, στις μαθήτριες και στις καθηγήτριές τους!"


*   Είναι συγκινητικό ότι στις πηγές που χρησιμοποιήθηκαν από τους μαθητές του 7ου Γυμνασίου Περιστερίου αναφέρεται και το ημερολόγιο του 2020 του Άλλου Τόπου Επικοινωνίας και Πολιτισμού: "Όταν από τη γη έβγαζαν λιγνίτη".

Δείτε το βίντεο εδώ:

Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2020

Ο Ιντεφίξ κλαίει στο Ηράκλειο...

 


Ο Ιντεφίξ, ο πιστός σύντροφος του Αστερίξ που λατρεύει τα δέντρα και κάθε απώλεια του προκαλεί τεράστιο πόνο, θα είχε σπαράξει στο κλάμα, βλέποντας πάνω από 200 δέντρα ξεριζωμένα και ανεπανόρθωτα λαβωμένα από το πέρασμα της ανεμοθύελλας την Τρίτη, 13 Οκτωβρίου 2020, από το Ηράκλειο Αττικής.

Και πώς να μην κλάψει ο Ιντεφίξ και ο κάθε Ιντεφίξ, που στη σκιά τους έβρισκε καταφύγιο στους περιπάτους του, γι αυτά τα θηριώδη αλλά και τα νεότερα δέντρα που «πέθαναν όρθια» στη δύνη του ανέμου από το πάνω και κάτω Ψαλίδι αλλά και από την Καλογρέζα; Πώς να μη θρηνήσει γι αυτή τη μαζική απώλεια που άλλαξε την εικόνα ενός μεγάλου τμήματος του δημόσιου χώρου της πόλης μας; Γιατί δυστυχώς, η εικόνα του πευκόφυτου Νέου Ηρακλείου, στις οδούς Αυγής, Μαρίνου Αντύπα και σε πολλούς κάθετους και παράλληλους γύρω από τον οδικό αυτό άξονα, αποτελεί παρελθόν. Είναι οι δρόμοι των περιπάτων των κατοίκων της πόλης που γνώρισαν και απόλαυσαν τις  ημέρες του εγκλεισμού αλλά πλέον έχασαν τα στολίδια τους, απογυμνώθηκαν… Μαζί και κάποιες πλατείες, όπως η πλατεία Μπομποτίνου!



Δυστυχώς δεν διαθέτουμε όπως ο Πανοραμίξ, ο  Δρυίδης του ανυπόταχτου Γαλατικού χωριού, μαγικά φίλτρα ή σπόρους για να φυτέψουμε νέα δέντρα που θα ψηλώσουν και θα ανθίσουν μέσα σε μια μέρα… Αλλά θα θέλαμε να μην τσιμεντοποιηθεί ότι καταστράφηκε, να δούμε νέα δεντράκια στη θέση των ξεριζωμένων, ίσως πιο ανθεκτικά στις ακραίες καιρικές συνθήκες που μας πλήττουν, αποκατάσταση και γιατί όχι και βελτίωση του κατεστραμμένου δημόσιου χώρου. 

Βιαζόμαστε; Ίσως. Αλλά σαν τον Ιντεφίξ  ανυπομονούμε να δούμε τους γυμνούς δρόμους και τις πλατείες καταπράσινους!


Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2020

«Με ποιόν είστε; Με τις μέλισσες ή με τους λύκους;» 7 Οκτώβρη 2020, μια ιστορική ημέρα μια ιστορική απόφαση...

 






Ο Θανάσης Καμπαγιάννης, δικηγόρος πολιτικής αγωγής των Αιγύπτιων αλιεργατών στη δίκη της Χρυσής Αυγής, έκανε δύο συγκλονιστικές αναφορές κατά το κλείσιμο της αγόρευσης του κατά τη διάρκεια της δίκης.

Η πρώτη αφορούσε τις δύο κοπέλες που βρέθηκαν το βράδυ της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα σε ένα παγκάκι τυχαία και κατέληξαν να είναι αυτόπτες μάρτυρες. «Δυο νέες κοπέλες που βρέθηκαν τυχαία σ’ ένα παγκάκι να λένε τα δικά τους και κατέληξαν να γίνουν αυτόπτες μάρτυρες της σημαντικότερης πολιτικής δολοφονίας της γενιάς μας, τουλάχιστον των τελευταίων δεκαετιών. Και δεν φοβήθηκαν να δώσουν το όνομα τους και θυμόσαστε ότι οι αστυνομικοί ότι έκαναν έκκληση, αλλά πολύ λίγοι το έκαναν, από πολύ κόσμο που το είχε δει, γιατί το έγκλημα έγινε “σε δημόσια θέα”. Και κάνανε αυτό το βήμα και τους είμαστε ευγνώμονες γι΄ αυτό».

Όπως εξήγησε, η μητέρα μιας από τις δύο νεαρές επικοινώνησε με την κόρη της η οποία της είπε ότι είναι σε ένα αστυνομικό όχημα, ότι υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας μιας δολοφονίας και ότι πάει να καταθέσει. Τότε, η μητέρα της είπε: «κατέβα τώρα από το αυτοκίνητο όπου κι αν είσαι, πάρε ένα ταξί και γύρνα σπίτι σου». Και η αυτόπτης μάρτυρας, όπως ανέφερε ο Θ. Καμπαγιάννης της απάντησε: «αν ήταν κάτω πεσμένος ο αδελφός μου, θα έλεγες το ίδιο;». Και την αψήφησε. «Και πήγε και κατέθεσε. Τι φοβερό επεισόδιο στη ζωή ενός ανθρώπου. Να έχεις κάνει ένα παιδί, ένα κορίτσι, να μεγαλώνει, να γίνεται μια νέα κοπέλα, να ενηλικιώνεται, να έρχεται η ώρα να απογαλακτιστεί, να σε αψηφήσει. Και να χτυπάει το τηλέφωνο μετά τα μεσάνυχτα, να ακούς το παιδί σου να σου λέει ότι χύθηκε αίμα, ότι έχει εμπλακεί σ αυτή την ιστορία και ότι πάει να καταθέσει. Και να σε αψηφάει έτσι. Σε μια τέτοια περίπτωση. Τι φόβο θα πρέπει να ένιωσε αυτή η μάνα εκείνο το βράδυ. Αλλά και τι καμάρι».

«Δεν ξέρουμε για σας κ. Πρόεδρε, αλλά για εμάς αυτές οι δυο νεαρές κοπέλες είναι ο λόγος που μπορούμε να κοιμόμαστε τα βράδια. Μέσα σε ένα ζοφερό τοπίο, για την κοινωνία, για τον κόσμο, αυτές οι δύο νεαρές κοπέλες εκτέλεσαν τα πολιτικά τους καθήκοντα, με την πραγματική έννοια του όρου “πολιτικά”. Γιατί εκείνη την άγρια νύχτα, δεν έδρασε μόνο ο κόσμος των λύκων, γιατί αγέλη λύκων ήταν αυτοί που χίμηξαν πάνω στον Παύλο Φύσσα. Αλλά έδρασε, αναδύθηκε και ο κόσμος των μελισσών, ο κόσμος της αλληλεγγύης, της ανθρωπιάς, ο κόσμος που βλέπει κάτω πεσμένο ‘έναν άνθρωπο και δεν λέει “να ένας ξένος”, αλλά λέει “να ο αδελφός μου”. Γι’ αυτό το λόγο περισσότερο από κάθε άλλο μάρτυρα, στην περίπτωση αυτών των δύο νεαρών γυναικών, καλείστε όχι μόνο να κρίνετε την αξιοπιστία τους, αλλά καλείστε κυρίες και κύριοι δικαστές να τοποθετηθείτε: Κι εσείς κ. Πρόεδρε, με ποιόν είστε. Με τις μέλισσες ή με τους λύκους;» είπε χαρακτηριστικά ο Θ. Καμπαγιάννης.

https://www.tovima.gr/2020/02/14/society/me-tis-melisses-i-me-tous-lykous-vivlio-i-agoreysi-tou-th-kampagianni-sti-diki-tis-xa/

Παρεμβάσεις στο κέντρο της Αθήνας: επαναπροσδιορίζοντας τα δικαιώματα των πολιτών στον δημόσιο χώρο

 

Με αφορμή την προετοιμασία του νέου ημερολογίου του Άλλου Τόπου Επικοινωνίας και Πολιτισμού για τους δρόμους της πόλης μας και την αξία του δημόσιου χώρου που κάθε πανδημία διαχρονικά αναδεικνύει, προτείνουμε την ακρόαση της εκπομπής:

"Η Ιστορία στο Κόκκινο"(Κυριακή 26 Ιουλίου, 13.00 - 14.00) με θέμα: Παρεμβάσεις στο κέντρο της Αθήνας: επαναπροσδιορίζοντας τα δικαιώματα των πολιτών στον δημόσιο χώρο.

Συζητούν ο ιστορικός Βαγγέλης Καραμανωλάκης με τον Κωστή Χατζημιχάλη, καθηγητή Γεωγραφίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, για τη σχέση δημοκρατίας και χώρου στην Ελλάδα του 21ου αιώνα.

Τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης με σκοπό την αντιμετώπιση της πανδημίας, ο νόμος για τις διαδηλώσεις και ο Μεγάλος Περίπατος αναλύονται ως στοιχεία μιας ευρύτερης κρατικής πολιτικής με στόχο τον περιορισμό των δικαιωμάτων των πολιτών στον δημόσιο χώρο. Η μετατροπή του κέντρου της Αθήνας σε τουριστικό προορισμό, η απαξίωση προηγούμενων χρήσεών του, ο περιορισμός των διαδηλώσεων και η γκετοποίηση των Εξαρχείων αναδεικνύονται σε κόμβους αυτής της πολιτικής που επαναπροσδιορίζει τη σχέση δημοκρατίας και χώρου.

Επιμέλεια: Ηλίας Νικολακόπουλος

Μουσική επιμέλεια: Θανάσης Μήνας

Ηχητική επιμέλεια: Νικολέττα Τσουραμάνη - Μοντάζ: Αχιλλέας Φακόπουλος

Οργάνωση παραγωγής: Ιωάννα Βόγλη

 Φοιτητική πορεία στην οδό Σόλωνος ενάντια στην ψήφιση του Ν. 815, 1979 (ΑΣΚΙ / Φωτογραφικό Αρχείο περιοδικού "Αντί")


Ακούστε την εκπομπή στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://www.mixcloud.com/aski/2672020-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BA%CE%AD%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CF%8C%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%BF%CF%82/?fbclid=IwAR2uyRwg6aNhNG5G2FmBi60c5aZxZcLXv6N9maZEk4PeXQoanwTW8R9yY1w