Ημέρα μνήμης η σημερινή και τρία χρόνια μετά από την εκδήλωση "50 χρόνια από την Απριλιανή Δικτατορία, Ιστορικές αποτιμήσεις για μια σκληρή επταετία" επανερχόμαστε για να σας θυμίσουμε, κάποια από τα ντοκουμέντα που είχαν προβληθεί στο διήμερο αφιέρωμα, που είχε πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 6 & Παρασκευή 7 Απριλίου 2017, στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο Δήμου Ηρακλείου Αττικής «Ηλέκτρα Αποστόλου» με τη συμμετοχή των ιστορικών Γιάννη Γκλαβίνα, Βαγγέλη Καραμανωλάκη, Ελένης Κούκη (συντόνιζε ο Γιάννης Τζούστας, δημοσιογράφος και μέλος του συλλόγου μας ) και του σκηνοθέτη- σεναριογράφου του ντοκιμαντέρ "Στοργή στο Λαό", Βασίλη Δούβλη.
Τότε στην εισαγωγή της εκδήλωσης, εκ μέρους του "Άλλου Τόπου", είχαμε μεταξύ άλλων σημειώσει:
"Έναυσμα για τη διοργάνωση μιας τέτοιας εκδήλωσης ήταν ο προβληματισμός μας για την ιστορική "αμνησία", που παρατηρείται σε σημαντική μερίδα της κοινωνίας, που δεν ταυτίζεται απαραίτητα με μέλη ή οπαδούς του νεοναζιστικού μορφώματος της «Χρυσής Αυγής» και εκφράζεται με στερεότυπα, όπως «μια χούντα μας χρειάζεται», «Αυτοί τουλάχιστον ήταν έντιμοι»,… Συμπεριφορά που ίσως συνάδει με την καθολική απαξίωση της μεταπολίτευσης, τη συλλήβδην «δαιμονοποίηση» της «γενιάς του Πολυτεχνείου» που παρατηρείται και εντέχνως προωθείται.
Η πολύχρονη κρίση έχει όντως ρίξει μια σκιά στην περίοδο της δικτατορίας. Είναι όμως η σκιά αυτή ικανή να καλύψει τη βιωμένη ή όχι μνήμη των βασανισμών, των εκτοπίσεων, της λογοκρισίας, των οικονομικών σκανδάλων, του πραξικοπήματος που οδήγησε στη διχοτόμηση της Κύπρου;
Στόχος μας ήταν η ανίχνευση των πολιτικών και πολιτισμικών διεργασιών εκείνη τη δύσκολη περίοδο και παράλληλα των λειτουργιών αλλά και των τεχνολογιών της μνήμης σε μία εποχή που παράγει και διανέμει εικόνες".
Το Δελτίο Τύπου για την εκδήλωση:
50 χρόνια από την Απριλιανή Δικτατορία
Ιστορικές αποτιμήσεις για μια σκληρή επταετία
Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται εφέτος από το ξημέρωμα της Παρασκευής της 21ης Απριλίου του 1967, τότε που «τα τανκς κροτάλιζαν ανατριχιαστικά..», τα τηλέφωνα ήταν κομμένα, η κυκλοφορία απαγορευμένη, οι εφημερίδες «απούσες» από τα περίπτερα και το κρατικό ραδιόφωνο μετέδιδε εμβατήρια που διέκοπταν στερεότυπα ανακοινωθέντα: λόγω της «εκρύθμου καταστάσεως ο στρατός ανέλαβεν την διακυβέρνησιν της χώρας». Οι πρώτοι συλληφθέντες έπαιρναν την άγουσα προς την Ασφάλεια, το Γουδί ή τον Ιππόδρομο και άλλοι το δρόμο της παρανομίας. Η χώρα μετρούσε τους πρώτους νεκρούς «της εθνοσωτηρίου επαναστάσεως» και ο δρόμος για τη Γυάρο άνοιγε και πάλι.
Πενήντα χρόνια μετά, ο Άλλος Τόπος Επικοινωνίας και Πολιτισμού πραγματοποιεί ένα διήμερο αφιέρωμα με την καθοριστική συμβολή καταξιωμένων ιστορικών, όχι μόνο για να ξυπνήσουν δυσάρεστες μνήμες. Ενδιαφέρει περισσότερο η αναζήτηση των στερεότυπων που συνοδεύουν τη μνήμη αλλά και η χρήση της μνήμης της Χούντας σήμερα. Και το κυριότερο, η ιστορική σχέση ανάμεσα στο πολιτειακό σύστημα που ανέτρεψε και το δημοκρατικό καθεστώς που ακολούθησε.
Για όλα αυτά και κάτω από τον τίτλο «Ιστορικές αποτιμήσεις για μια σκληρή επταετία» παρεμβαίνουν και συζητούν την Πέμπτη 6 Απριλίου 2017, στις 8μμ, στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο Δήμου Ηρακλείου Αττικής «Ηλέκτρα Αποστόλου»: ο επίκουρος καθηγητής Θεωρίας της Ιστορίας και Ιστοριογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γενικός Γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) Βαγγέλης Καραμανωλάκης, η διδάκτωρ Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ελένη Κούκη, και ο διδάκτωρ Ιστορίας του ΑΠΘ, Κεντρική Υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους Γιάννης Γκλαβίνας. Συντονίζει ο δημοσιογράφος Γιάννης Τζούστας.
Στο κεφάλαιο Χούντα και Πολιτισμός, ο Γιάννης Γκλαβίνας θα αναπτύξει το θέμα «Η λογοκρισία στην τέχνη και το δημόσιο λόγο την περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Λογοκριτικοί μηχανισμοί και η λογική των λογοκριτών μέσα από τεκμήρια του αρχείου της Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών». Λογοκριτικοί μηχανισμοί που απασχολούν και το ντοκιμαντέρ «Στοργή στο Λαό» σε σενάριο - σκηνοθεσία του Βασίλη Δούβλη που σπούδασε Λογοτεχνία και Κινηματογράφο στην Αθήνα και το Παρίσι.
Το ντοκιμαντέρ «Στοργή στο Λαό», παραγωγής 2013, του Τηλεοπτικού Σταθμού της Βουλής, θα προβληθεί στον ίδιο χώρο (Πολιτιστικό Πολύκεντρο Δήμου Ηρακλείου Αττικής «Ηλέκτρα Αποστόλου»), στις 8μμ, την Παρασκευή 7 Απριλίου 2017. Θα προλογίσει ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος του βραβευμένου αυτού ντοκιμαντέρ (βραβείο καλύτερου δημιουργικού ντοκιμαντέρ στο London Greek Film Festival), Βασίλης Δούβλης. Θέμα του η λογοκρισία στον κινηματογράφο την περίοδο της δικτατορίας στην Ελλάδα (1967-1974). Βασισμένος στο άγνωστο μέχρι τώρα αρχείο λογοκρισίας της χούντας (Γενικά Αρχεία του Κράτους, Υπουργείο Εξωτερικών, Ταινιοθήκη της Ελλάδας) εξετάζει περίπου 70 περιπτώσεις λογοκρισίας ή απαγόρευσης ελληνικών και ξένων ταινιών στα χρόνια του «απεφασίσαμεν και διατάσσομεν».
Στο αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ για την προληπτική λογοκρισία κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας παρουσιάζονται οι αποφάσεις των επιτροπών λογοκρισίας, μαζί με το σκεπτικό τους, απόρρητα έγγραφα, επίκαιρα της εποχής αλλά και φιλμ, πολλές φορές μισοκατεστραμμένα, με τις λογοκριμένες ή απαγορευμένες σκηνές. Πολλές και ξεχωριστές οι μαρτυρίες των κινηματογραφιστών, οι ταινίες των οποίων γνώρισαν τη «φροντίδα» και τη «στοργή» των «επιτροπών λογοκρισίας». Μιλούν κατά αλφαβητική σειρά: Αδαμόπουλος Θόδωρος, Αριστόπουλος Κώστας, Βούλγαρης Παντελής, Γαβράς Κώστας, Διαλεγμένος Γιώργος, Κούνδουρος Νίκος, Μανθούλης Ροβήρος, Μανιάτης Σάκης, Παπαλιός Γιώργος, Ρετζής Θανάσης, Σταμπουλόπουλος Γιώργος, Τσεμπερόπουλος Γιώργος και σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις του ο Θόδωρος Αγγελόπουλος. Αναφέρεται στα γυρίσματα των ταινιών του «Αναπαράσταση» (1970), «Μέρες του ’36» (1972) και «Θίασος» (1975) που γυρίστηκαν στην περίοδο της «σκοτεινής επταετίας». Ξεχωριστή και η μαρτυρία του σκηνοθέτη του «Γούντστοκ» Μάικλ Γουάντλι που παραβρέθηκε στην προβολή της ταινίας του στην Αθήνα. Μια ταινία που προκάλεσε τα «χρηστά ήθη της ελληνικής νεολαίας ερχόμενη σε επαφή με την φθοροποιό επίδρασιν της παρηκμασμένης, αθεϊστικής Δύσης».
